Heb jij weleens pijn in je onderrug nadat je weer opnieuw de hele dag achter je bureau hebt gezeten om je zaken af te handelen? Of heb jij je ooit afgevraagd waarom sigaretten verboden zijn? Die krengen kosten ons maar liefst 8 minuten van ons leven. En dat, terwijl niemand het over zitten heeft.
Een uurtje op onze kont zitten is namelijk net zo schadelijk als het roken van een sigaret. Wat natuurlijk best wel rigoureus klinkt, aangezien we zo goed als ons hele leven zitten. Toch zit er een kern van waarheid in. Wat ons terugbrengt bij de vraag, ‘maar waarom is zitten slecht?’ Daar geven we je nu een antwoord op.
Waarom is zitten slecht?
Een pijnlijke vraag om te stellen, waarom is zitten slecht voor je? Hier wil je toch helemaal niet over na moeten denken? Nou, toch is het verstandig van wel, dus goed dat je er bent!
Om terug te vallen op de vergelijking tussen roken en zitten. Het zijn beide gewoontes die erin sluipen en ons zowel comfort geven als schade berokkenen. Hoe kan dat dan, als ze ogenschijnlijk zoveel verschillen hebben? Simpel, door ons beiden langzaam aan, maar zeker als een sluipmoordenaar van onze adem te ontnemen.
Even diep ademen
Er bestaat een mooie, korte oefening om jou direct te laten ervaren hoe zitten ons over de tijd doet stikken. Dit heeft er alles mee te maken dat we eigenlijk niet in staat zijn om langdurig op een ‘correcte’ manier te zitten. Hoe noemen ze dat ook alweer? Juist, inzakken.
Probeer het maar! Zit eerst met je rug recht en haal eens diep adem (…) Goed, buig nu eens als een luie donder voorover en haal nog eens diep adem (…) voel je die druk?
Doordat je zo voorover gebogen zitten ontstaat er een knauw in je middenrif, waardoor niet alleen je hart en longen, maar ook je darmen vernauwt raken. Ofterwijl, je saboteert het systeem van je ademhaling en spijsvertering. Niet doen dus!
Zitten, natuurlijk
Mocht je weleens naar Azië zijn afgereisd, dan heb je ze vast wel eens zien zitten: de straatverkopers die gehurkt door hun knieën achter hun karretje zitten. Wachtend tot jij een paar centen aftikt voor gefrituurde hond of insecten. Om je een beter idee te schetsen, heb je wel eens op Frans toilet gezeten? Dat dus.
Eenmaal over de landsgrenzen heb je van die wc’s met een soort sta-vak en een holletje. De bedoeling is dat jij daar in de juiste richting, gehurkt door je knieën je behoefte doet.
Wanneer je dit voor een eerste keer doet is dit vrij onwennig, misschien wel frustrerend. Wij zijn in Nederland namelijk de comfort van een toilet met wc-bril én al gewend. Hierdoor wil je vooral bij een grote boodschap gewoon lekker kunnen zitten natuurlijk. Echter hebben die Fransen het toch wel goed bekeken, want de wijze waarop zij gehurkt toiletteren is voor kinderen nog de natuurlijke manier om te zitten.
Natuurlijk zitten
Observeer het gedrag van elke driejarige maar. Zolang het gaat om mobiliteit en flexibiliteit, is het lichaam op die leeftijd, op vrijwel elk gebied superieur aan dat van ons. Zonder enige moeite hurkt een kind door zijn knieën om te zitten, te spelen en te toiletteren. Waarom? Nogmaals, omdat dit de normale gang van zaken is.
Waar doet hurken je ook wel aan denken? Denk eens na. Heb je toevallig van squatten gehoord? Niet alleen is dit de letterlijke vertaling van hurken, ook is het een van de populairste oefeningen in de sportschool. Best wel bijzonder, want hurken is boven alles gewoon dé manier voor een menselijk lichaam om actief in ruststand te verkeren. Het vormt de enige postuur die het ruggenmerg gebied niet onnodig belast. De rug is namelijk volledig gestrekt, en ons gewicht is gelijk verdeeld over de benen, heupen en core.
Een perfecte manier om te rusten dus, en toiletteren. Deze houding zorgt er namelijk ook voor dat ons rectum, die normaal gesproken eveneens in een kronkel loopt om ontlasting op te houden, vrij spel krijgt door eindelijk verlengd en uitgerekt te worden. Eigenlijk werken we obstipatie dus in de anus. Je ontlasting komt er niet volledig uit, zeg maar.
Dagelijks zitten
Ja, allemaal leuk en aardig, al die wetenschap achter verantwoord zitten, maar je moet toch gewoon plaats kunnen nemen zonder dat mensen je aanstaren alsof je aan het poepen bent? Wanneer je bijvoorbeeld auto rijdt, als je op kantoor werkt of ‘s avonds lekker onderuitgezakt aan het Netflixen bent? Zoals ons als normale mensen in de schoolbanken al is geleerd.
Van kinds af aan zijn we geconditioneerd met de ideeën en gebruiken van de mensen die ons voorgingen, onze ouders, hun ouders, enzovoorts. Ofterwijl, we hebben een fixed mindset. Het is tijd om onze cognitieve geheugen te openen, en de conditionering van slechte ideeën eruit te halen en weg te gooien. Alleen op die manier vindt er een verschuiving plaats in de manier waarop wij denken over zitten. Vervolgens moeten we dat ook nog eens manifesteren, door onszelf aan te leren anders te gaan zitten.
De bouw van ons lichaam
Ons lichaam zit zo in elkaar dat het met de zwaartekracht samenwerkt in plaats van dat het tegenwerkt. Zo hebben we een natuurlijke kromming in onze onderrug, een tegendraadse lichte bochel in de middenrug en afsluitende een voorwaartse kromming in de nek. Metaforisch gezien kun je dit ook wel als een veer zien. Niet voor niets dat we praten over een S-vorm wanneer we het over onze rug hebben. Hoe werkt dit als we staan?
Als we staan, zijn de spieren in de onderrug en de kern bezig om de wervelkolom in een natuurlijke positie te houden. Zodra we gaan zitten en achterover leunen, worden deze spieren ontkracht. En het hele gewicht van het bovenlichaam wordt geconcentreerd en gedragen door het onderste lumbale gebied. Onder die druk vervormd die prachtige S-vorm met de tijd tot een beschadigde J.
Heb jij dus pijn in je onderrug na het zitten? Dan zit je zeker verkeerd! De lumbale schijf in de onderrug raakt gedelokaliseerd, drukkend op de zenuwen, wat zorgt voor pijn in de rug.
Ergonomisch zitten
Het is zaak om de manier van natuurlijk zitten weer aan te houden in ons gedrag op kantoor. Hiervoor moeten we het ten alle tijden zitten met het omslagpunt in ons achterhoofd.
Vanuit ergonomisch oogpunt moeten we slimmer gaan zitten. Dus niet ingezakt als een dwaas, ook niet enigszins bewust, maar echt wakker en actief. Doe dit door te letten op het niet kantelen van je bekken én ervoor te zorgen dat de onderrug niet bol komt te staan. Alleen op deze manier kunnen we de S in onze ruggengraat nabootsen in zitpositie, en de belasting op je spieren, gewrichtsbanden en tussenwervelschijven minimaliseren.
Zo zaten de mensen van adel vroeger veelal op het randje van hun stoel, zodat zij altijd keurig recht een bepaalde status uitstralen. Met deze kennis is het natuurlijk ook geen overbodige luxe meer om een sta-bureau aan te schaffen. Ook al heeft het tevens schadelijke gevolgen om al die kantooruren te gaan staan. Variatie vormt dus de gulden middenweg, maar hoe moet je dan gaan zitten?
Zitten achter een bureau
Om goed te kunnen zitten is het belangrijk om een goede stoel te hebben. Niet voor niets dat dynamische bureaustoelen, die een ergonomisch zithouding bevorderen, zo duur zijn. Elke stoel heeft dimensies, een hoogte, lengte, breedte, een omtrek en dichtheid. Eigenlijk een beetje hetzelfde als ons lichaam. Zaak is dus dat wij ons lichaam niet aanpassen aan de stoel, maar de stoel aanpassen aan ons lichaam.
Hoewel zitten slecht voor je is bespaar je een hoop ellende met de volgende tips:
- Scheef zitten is slecht, neem recht voor de computer plaats
- Voeten op de grond
- Knieën lager dan je heupen
- Een vuist ruimte tussen je knieën en het zitgedeelte van de stoel
- Contact de rugsteun met je onderrug net boven je broeksriem
- Schouders steunend tegen de rugleuning
- Bovenkant van het scherm op ooghoogte
- Afstand met het scherm op een armlengte afstand
- Schouders zonder spanning en armen laten vallen
- Elleboog in een hoek van 90 graden
- Beweeg je muis vanuit je onderarm i.p.v. je pols
Opstaan!
Tijdens het zitten is het verstandig als je jouw postuur elke 20-30 minuten onderbreekt om een natuurlijke beweging in gang te houden, zoals we normaal gesproken ook zouden doen. Rek je dus geregeld uit, terug naar een open houding: een holle, verlengde rug, schouderbladen bij elkaar, hoofd omhoog en naar achter, en dat allemaal het liefst ook nog terwijl je staat, met de hakken tegen elkaar gedrukt zodat je billen samenknijpen. Een beetje in de stijl van Michaelangelo.
Dit is waar je lichaam voor is gemaakt. Dit is waarvoor je een timer hebt!
Inderdaad, we hebben de kennis en tools om het meeste uit ons zitten te halen. De sigaret is namelijk niet dodelijk, maar het inhaleren ervan. Zo is ook de stoel niet per se het probleem, maar hoe je erin zit, en voor hoelang. Wil jij je leven verbeteren, dan moet je dus slimmer en korter gaan zitten. Zo simpel is het.
Bewegen
Afsluitend nog even een geheugensteuntje hoe zitten het roken is voor onze generatie. Fysieke inactiviteit heeft gevolgen voor ons hart, longen, vetcellen, maar ook op ons brein.
Meer neurotransmitters zoals dopamine, glutamine en serotonine vinden hun weg door ons brein wanneer we in beweging komen en zijn. We worden letterlijk beloond met een verbetering in energie, mood en motivatie. Niet voor niets dat we eerst geen zin hebben om te sporten, maar helemaal oplichten wanneer we eenmaal aan die workout zijn begonnen. Daarbij vormt bewegen ook een natuurlijke antidepressant. En waarom roken mensen ook alweer? Juist, om te ontstressen.
Ook onze cognitieve functies als geheugen, focus en helder denkvermogen gaan er op vooruit. Je blijft er zelfs maximaal jonger door wanneer je minimaal 250 minuten in de week sport, omdat de groei van nieuwe hersencellen stimuleert.
Zonlicht
En met bewegen, bedoelen we dat je lekker naar buiten moet gaan! Op het moment dat jij naar buiten loopt, het zonlicht in, activeren er namelijk allemaal gunstige processen in je hersenen. Gespecialiseerde receptoren in je retina brengen direct een neurologische activiteit teweeg die in je biologische klok een impuls geven. De systemen die normaal gesproken je slaaproutine, eetgedrag, seksdrift en hormonen reguleren. Niet voor niets dat je door een hel gaat wanneer je met een tekort aan zonlicht toch de winter door moet kopen.
We zijn niet ontworpen om alleen maar binnen te zitten, sociaal geïsoleerd, medongezond te eten wegens een gebrek aan tijd. Ook het nemen van medicatie om dit allemaal te camoufleren is een dooddoener.
Depressie is te wijten aan ongezonde gebruiken. Kortom: naast gezond eten en goed slapen is het verstandig als je altijd bewust gaat zitten, maar ook over het algemeen minder zit en meer beweegt. Stel bijvoorbeeld een wandeling voor wanneer je een meeting hebt. Kies voor de verandering eens voor een gezamenlijke activiteit in plaats van te Netflixen. Of probeer je werk te doen op een hometrainer of loopband.
